Acerola

Acerola, zwana również wiśnią z Barbados, jest rośliną zyskującą coraz większą popularność na całym świecie. Znana jest przede wszystkim z bardzo dużej ilości witaminy C.

Czym jest acerola?

Acerola to niewielkie drzewo lub krzew pochodzące z Indii. Współcześnie występuje także na innych obszarach, np. w Ameryce Południowej. Jadalną częścią rośliny, odpowiadającą za korzystne właściwości zdrowotne, są owoce. To niewielkie, czerwone i lekko spłaszczone owoce o bardzo soczystym miąższu.

Skład chemiczny

Głównym, najważniejszym składnikiem rośliny jest witamina C. Acerola należy do owoców o najwyższych zawartościach kwasu askorbinowego, ponieważ w 100 g świeżej masy owoców znajduje się do 4500 mg tej witaminy. W efekcie stanowi to aż 3% masy owocu.

Do pozostałych cennych składników aceroli zalicza się:

• antyoksydanty – antocyjany, flawonole;
• karotenoidy;
• witaminy: A, E i z grupy B, głównie niacyna, tiamina i ryboflawina;
• składniki mineralne – fosfor, wapń, żelazo.

Właściwości aceroli

Jedną z najważniejszych właściwości omawianej rośliny jest jej działanie antyoksydacyjne. Wykazano, że sok z aceroli jest silniejszym przeciwutleniaczem w porównaniu do soków z innych owoców, np. z winogron. W 1 kilogramie owoców znajduje się aż do 600 mg antocyjanów. Dzięki dużej ilości bioflawonoidów acerola łagodzi skutki wdychania dymu papierosowego i obniża tym samym stres oksydacyjny u palaczy.

Acerola w dużym stopniu wpływa na układ immunologiczny, ponieważ wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne. Ponadto przeciwdziała objawom przeziębienia i może zmniejszać nasilenie objawów chorób wieku podeszłego.

Dodatkowo:

• wpływa korzystnie na kondycję skóry i jej przydatków, wykazując między innymi właściwości odmładzające;
• wspomaga czynność mięśnia sercowego;
• poprawia samopoczucie;
• wspomaga prawidłowe widzenie poprzez usprawnienie regeneracji rodopsyny i poprawę mikrokrążenia w obrębie gałki ocznej;
• aktywuje syntezę kolagenu;
• umożliwia aktywację wielu enzymów, kortykosteroidów i niektórych neuroprzekaźników;
• poprawia stan śródbłonka naczyniowego poprzez stymulację uwalniania tlenku azotu i ograniczenie odkładania się lipoprotein w ścianach naczyń;
• rozszerza naczynia krwionośne.

Dawniej stosowano tę roślinę do leczenia anemii i ospy wietrznej. Współcześnie jej zastosowanie ogranicza się przede wszystkim do wspierania czynności układu odpornościowego. Roślina ta znalazła również szerokie zastosowanie w kosmetyce i jest dzięki temu składnikiem wielu preparatów kosmetycznych czy leczniczych. Wykazano, że regularne stosowanie kosmetyków z acerolą poprawia stan cery trądzikowej, a także opóźnia pojawianie się zmarszczek. Ekstrakty z aceroli są dostępne przede wszystkim pod postacią kremów i maseczek do twarzy. Dodatkowo składniki owoców wykazują działanie fotoprotekcyjne, głównie poprzez neutralizację wolnych rodników tlenowych.

Acerola jest dostępna pod postacią suplementów diety. Bardzo często sięgają po nią osoby wyczerpane, przewlekle osłabione i zmęczone, a także intensywnie uprawiające sport. Roślina zwiększa bowiem witalność, odporność na zmęczenie i wydolność. Regularna podaż takich suplementów może poprawić wydolność fizyczną oraz zmniejszyć uczucie zmęczenia.

Przechowywanie owoców

Owoce aceroli są bardzo wrażliwe na działanie czynników zewnętrznych. Nie mogą być zatem długo przechowywane, najlepiej spożyć je jak najszybciej. W związku z małą stabilnością najczęściej wykorzystuje się je do przygotowywania soków, mrożonych koncentratów i innych przetworów. Nie należy również poddawać aceroli działaniu wysokich temperatur, które w dużym stopniu niszczą zawartą w niej witaminę C.

Podsumowanie

Wraz ze wzrostem świadomości konsumentów na całym świecie żywność funkcjonalna staje się coraz bardziej popularna. Stosuje się ją nie tylko celem poprawy samopoczucia i zdrowia, ale także jako prewencję wielu chorób (zwłaszcza cywilizacyjnych). Do żywności funkcjonalnej zalicza się między innymi acerolę, która wykazuje szereg korzystnych właściwości zdrowotnych dotyczących niemal wszystkich układów organizmu. Zawdzięcza to bogatemu składowi chemicznemu, który w przypadku niektórych składników znacznie przewyższa inne owoce.

Bibliografia

1. Belwal T., Devkota H., Hassan H., Ahluwalia S., Ramadan M., Mocan A., Atanasov A., Phytopharmacology of Acerola (Malpighia spp.) and its potential as functional food, Trends in Food Science & Technology, 1/2018.
2. Cieślik E., Gębusia A., Charakterystyka właściwości prozdrowotnych owoców roślin egzotycznych, Postępy Fitoterapii, 2/2012.
3. Majewski J., Orylski M., Całkosiński A., Majewski M., Acerola – tropikalny owoc z ogromną dawką witaminy C, Medycyna Rodzinna, 21/2018.