Jak wzmocnić układ immunologiczny u dorosłych?

Wiele osób, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, zastanawia się jak wzmocnić układ immunologiczny u osób dorosłych. Należy wiedzieć, że na funkcjonowanie tego układu spory wpływ ma styl życia.

Rola układu immunologicznego

Układ immunologiczny, zwany również odpornościowym, ma za zadanie ochronę organizmu przed zakażeniami, chorobami (w tym nowotworowymi) oraz wieloma innymi schorzeniami. Wszelkie zakłócenia regulacji odpowiedzi immunologicznej (np. w postaci niedoborów lub nadreaktywności immunologicznych) mogą skutkować upośledzeniem procesów podziałów, dojrzewania i wzajemnego oddziaływania komórek układu odpornościowego.

Podsumowując, osoby z osłabionym układem immunologicznym wykazują mniejszą odporność. Wiąże się to z częstszym zapadaniem na różne choroby – nie tylko przeziębienie czy grypę, ale także znacznie poważniejszych schorzeń.

Co wpływa na obniżenie odporności?

Osłabienie układu immunologicznego może mieć wiele przyczyn, zarówno wewnątrzustrojowych (choroby ogólnoustrojowe, mutacje genowe, wrodzone niedobory odporności), jak i zewnątrzustrojowych. Słabszą odporność zauważa się w wyniku:

• starzenia się organizmu – osoby w wieku podeszłym wykazują znacznie obniżoną odporność, przez co okres grypowy jest dla nich szczególnie niebezpieczny;
• braku aktywności fizycznej – podczas uprawiania sportów wzrasta poziom interleukin w surowicy, co wpływa na zwiększenie odpowiedzi typu komórkowego;
• nadmiernego, przewlekłego stresu – ekspozycja na stres hamuje proliferację limfocytów i uwalnia czynniki prozapalne;
• niedożywienia lub nieodpowiedniej diety;
• nadwagi i otyłości.

Na niektóre czynniki, takie jak starzenie się organizmu, niestety nie mamy wpływu. Mimo tego, nawet w wieku podeszłym można zadbać o prawidłową czynność układu odpornościowego prowadząc zdrowy tryb życia.

Jak wzmocnić układ immunologiczny u dorosłych?

Jak wspomniano, układ immunologiczny można wzmacniać poprzez odpowiedni tryb życia. Obejmuje on przede wszystkim unikanie używek, wysypianie się (organizm w największym stopniu regeneruje się w trakcie snu), uprawianie sportu oraz stosowanie odpowiedniej diety.

Aktywność fizyczna

Aby wzmocnić układu immunologiczny należy regularnie uprawiać aktywność fizyczną. Może to być zarówno sport grupowy, jak indywidualne czynności wykonywane na świeżym powietrzu – jazda na rowerze, nordic walking czy dłuższe spacery. Aktywność fizyczna wskazana jest przede wszystkim osobom prowadzącym siedzący tryb życia. Każdy człowiek powinien być aktywny każdego dnia – dobrym pomysłem jest cięższa aktywność fizyczna 2-3 razy w tygodniu, jednak na spacer warto wybrać się każdego dnia.

Badania wykazały, że na zwiększenie odporności ma wpływ szczególnie aktywność fizyczna uprawiana na świeżym powietrzu. Ważne, aby wykonywać ją bez względu na warunki pogodowe. Jest to tak zwane hartowanie organizmu – typowym sportem hartującym jest morsowanie. Takich kąpieli należy jednak zażywać przestrzegając wszelkich zaleceń, ponieważ w innym razie może być niebezpieczna dla zdrowia.

Dieta

Dieta powinna być bogata w warzywa i owoce, ponieważ to właśnie te produkty zawierają spore ilości antyoksydantów, witamin i minerałów, które wspierają układ immunologiczny.

Komórki tego układu wykazują szczególną podatność na utlenianie. Dużą zdolność do ochrony układu odpornościowego przed wolnymi rodnikami wykazują karotenoidy, witamina E, koenzym Q10 czy selen. Warto suplementować witaminę D, ponieważ jej receptory zlokalizowane są niemal we wszystkich tkankach i komórkach omawianego układu. Odgrywa ona szczególną rolę w odpowiedzi nieswoistej i swoistej. Najbardziej popularnym związek stosowanym przy obniżeniu odporności jest witamina C. Kwas askorbinowy działa immunostymulacyjnie, wpływa na syntezę prostaglandyn, zwiększa syntezę cytokin oraz znosi immunosupresyjne działanie histaminy. Spore ilości witaminy C znajdują się między innymi w aceroli.

Także spożycie składników mineralnych jest ważne. Na warunkowanie prawidłowej czynności układu immunologicznego i zmniejszanie ryzyka zapadalności na infekcje wpływa nie tylko odpowiednia podaż selenu, ale także cynku i żelaza.

Na koniec należy wspomnieć o korzystnym wpływie niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ich czynność w omawianym temacie obejmuje głównie modulację odpowiedzi zapalnej.

Bibliografia

1. Dymarska E., Czynniki modulujące układ immunologiczny człowieka, Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, 2/2016.
2. Kościej A., Skotnicka-Graca U., Ozga I., Rola wybranych czynników żywieniowych w kształtowaniu odporności dzieci, Problemy Higieny i Epidemiologii, 2/2017.
3. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.