Zdrowe paznokcie

Zdrowe paznokcie to wizytówka każdej dbającej o siebie osoby. Wpływ na ich stan ma wiele czynników zarówno pochodzenia zewnętrznego, jak i wewnętrznego. W dużej mierze można przyczynić się do pięknego wyglądu paznokci.

Budowa paznokcia

W budowie paznokcia wyróżnia się następujące elementy:

• łożysko;
• macierz;
• płytkę paznokciową;
• wał paznokciowy;
• obrąbek naskórkowy;
• obłączek.

Płytka paznokciowa to warstwa silnie zrogowaciałych komórek – keratynocytów, wypełnionych keratyną. Keratyna tworzy włókna połączone ze sobą za pomocą wiązań dwusiarczkowych, co nadaje paznokciom twardość i wytrzymałość. Grubość płytki wynosi około 0,4 mm, z kolei barwa zależy od prześwitujących przez nią naczyń krwionośnych.

Płytka spoczywa na łożysku, którego początkowa część (ukryta w skórze) zwana jest macierzą lub korzeniem paznokcia. Macierz to miejsce wzrostu płytki. Tu właśnie występują żywe, intensywnie dzielące się komórki, których przesuwanie się w stronę wolnego brzegu paznokcia powoduje jego wzrost. Patrząc od strony wolnego brzegu paznokcia, tuż przed korzeniem znajduje się białawy obszar w kształcie półksiężyca, zwany obłączkiem. Jest on częściowo pokryty obrąbkiem naskórkowym. Natomiast zgrubienie skóry wokół płytki nazywa się wałem paznokciowym.

Funkcje

Podstawową funkcją paznokci jest ochrona opuszków palców. Jednakże stanowią one również wizytówkę każdego człowieka, pełnią zatem funkcję estetyczną.

Jak dbać o paznokcie?

W miarę upływu lat proces odnowy paznokcia systematycznie spowalnia. Podobnie jak skóra, tak i paznokcie ulegają starzeniu, które objawia się pogrubieniem płytki, pojawieniem się podłużnych bruzd, a także wzrostem kruchości. Działające na płytkę czynniki zewnętrzne, np. agresywne, wysuszające środki chemiczne oraz wpływ promieniowania słonecznego w znacznym stopniu prowadzą do pogorszenia stanu paznokci. Aby cieszyć się pięknymi, zdrowymi paznokciami, należy przede wszystkim dbać o styl życia.

Zdrowa dieta

Jak powszechnie wiadomo, odpowiednia, urozmaicona dieta poprawia wygląd nie tylko paznokci, ale również włosów czy skóry. Na stan i wygląd paznokci wpływają przede wszystkim:

• witamina C – bierze udział w syntezie kolagenu i ułatwia gojenie się ran. Dodatkowo wykazuje bardzo silne właściwości przeciwutleniające. Podczas niedoborów kwasu askorbinowego obserwuje się podskórne krwawienia podpaznokciowe;
• witaminy z grupy B, a szczególnie B7 i B12 - silnie wzmacnia ona płytkę paznokciową. W przypadku hipowitaminozy obserwuje się ścieńczenie i pofałdowanie płytek paznokci;
• żelazo – wpływa na wzrost paznokci, zapobiegając ich łamliwości i kruchości. Jednym z objawów niedoboru jest podłużne i poprzeczne bruzdowanie widoczne zwłaszcza u podstawy paznokcia;
• cynk – odgrywa kluczową rolę w prawidłowej aktywności około 200 enzymów, które warunkują liczne procesy metaboliczne zachodzące w organizmie. Ponadto bierze udział w keratynizacji, w tym również powstawania płytki paznokciowej;
• wapń – niedostateczna podaż wapnia prowadzi do nadmiernej kruchości, łamliwości i rozwarstwiania paznokci;
• magnez – niedobór może przyczyniać się do nadmiernej łamliwości paznokci.

Dodatkowo na stan paznokci wpływ ma odpowiednia podaż wody i unikanie palenia papierosów czy spożywania alkoholu w dużych ilościach. Warto sięgać po produkty bogate w antyoksydanty oraz kolagen.

Odpowiednia pielęgnacja

Na rynku dostępne są różnego rodzaju preparaty stosowane celem zmniejszania łamliwości paznokci. Chronią one również przed rozdwajaniem się płytki i powstawaniem przebarwień. Kosmetyki takie wykazują przede wszystkim działanie ochronne i odżywcze.

Wykazano, że najskuteczniej działają oleje roślinne, w tym arganowy, z pestek moreli oraz z pestek winogron. Często łączy się je z witaminami A i E. Z kolei kremy do dłoni i paznokci zawierają w składzie często lanolinę i wosk pszczeli, ponieważ substancje te tworzą ochronną i nawilżającą warstwę.

Podczas piłowania paznokci specjalnymi pilniczkami należy pamiętać, aby ruch odbywał się wyłącznie w jednym kierunku. Oznacza to, że decydując się piłować paznokieć z prawej strony do lewej należy po wykonaniu tej czynności unieść pilniczek i ponownie wykonać ruch. Nie wolno wracać od lewej strony do prawej. Jednostronny ruch chroni przed rozdwajaniem się paznokci.

Bibliografia

1. Chrząstek L., Dondela B., Deska M., Bezpieczne składniki kosmetyków – lipidy i ich pochodne, Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowej, III/2015.
2. Kaniewska M., Kosmetologia – podstawy, Wydawnictwo WsiP, Warszawa 2011.
3. Surma A., Nockowski P., Wpływ stanu zdrowia oraz stylu życia na wygląd paznokci, Kosmetologia Estetyczna, 1/2016.